Του Σταθη Δημολα Οταν τα πρώτα σημάδια της οικονομικής κρίσης έκαναν την εμφάνισή τους, έμοιαζαν απλώς με προειδοποιητικές βολές για ένα μέλλον που δεν μπορούσαμε να φανταστούμε πόσο γρήγορα θα έρθει. Στα μέσα του 2009, όταν οι τσέπες του μέσου Ελληνα πολίτη είχαν μείνει ακόμα ανέπαφες, ο αθλητισμός ζούσε στη δική του ουτοπία. Πριν από τρία - τέσσερα χρόνια μπορούσε να καμαρώνει για προσωπικότητες που κοσμούσαν με την παρουσία τους τη χώρα. Ριβάλντο, Σισέ, Ζιλμπέρτο Σίλβα, Τσίλντρες, Μίλκοβιτς, Ομπράντοβιτς αποτελούσαν τον καθρέφτη ενός συστήματος, που όμως είχε αρχίσει κι αυτός με τη σειρά του να ραγίζει.Λίγα χρόνια μετά, οι δυσοίωνες προβλέψεις έγιναν πραγματικότητα και ο αθλητισμός δεν θα μπορούσε να αποτελεί εξαίρεση σε μια χώρα που προσπαθεί να μη βουλιάξει.Την πόρτα της εξόδου είχε ανοίξει αθόρυβα το καλοκαίρι του 2008 ο κορυφαίος ποδοσφαιριστής που πέρασε από τα ελληνικά γήπεδα. Ο Ριβάλντο, έπειτα από τρεις επιτυχημένες σεζόν με τον Ολυμπιακό και μία με την ΑΕΚ, επέλεξε την προοπτική περισσότερων χρημάτων στην Μπούνιοντκορ του Ουζμπεκιστάν. Το κακό τότε φαινόταν πολύ μικρό και δεν έμοιαζε με την αρχή ενός ντόμινο. Πόσω, μάλλον, δε όταν στην Ελλάδα την ίδια περίοδο έφταναν ο αρχηγός της Εθνικής Βραζιλίας, Ζιλμπέρτο Σίλβα, ένα πολύ καλό όνομα του ΝΒΑ, ο Τζος Τσίλντρες, αλλά και ένας εκ των κορυφαίων παικτών βόλεϊ στον κόσμο, ο «τρομερός» Ιβάν Μίλκοβιτς. Η άφιξη των Τζιμπρίλ Σισέ, Εκτορ Ραούλ Κούπερ και Λίνας Κλέιζα το επόμενο καλοκαίρι έδινε την εντύπωση πως ο ελληνικός αθλητισμός αγνοεί επιδεικτικά την οικονομική κρίση. Αν η αποχώρηση του Ριβάλντο το 2008 προβλημάτισε λίγους, αυτή του Αλβάρο Ρεκόμπα το 2009 δεν ξένισε απολύτως κανέναν, αφού μάλλον η παρουσία του Ουρουγουανού στον Πανιώνιο ήταν... παράδοξη. Οσο, όμως, η κρίση εισχωρούσε στην ελληνική κοινωνία, τόσο ο αθλητισμός ακολουθούσε πιστά αυτά τα αβέβαια βήματα. Το 2010 ήταν η χρονιά που μπήκαν οι βάσεις για τη νέα τάξη πραγμάτων. Το κλείσιμο της κάνουλας με τα ευρώ από τους αδελφούς Αγγελόπουλους και Γιαννακόπουλους στο μπάσκετ, οι πρώτες ρωγμές στο πολυμετοχικό οικοδόμημα του Παναθηναϊκού, η εγκαταλελειμμένη ΑΕΚ, ο «ξεχασμένος» Βορράς, αλλά και η παραμέληση των λεγόμενων «μικρών» σπορ θάμπωσαν τη λαμπερή εικόνα των προηγούμενων ετών. Οι Τσίλντρες, Κλέιζα έφυγαν από τον Ολυμπιακό για να επιστρέψουν στο ΝΒΑ, «χτυπημένοι» και από τα κρούσματα βίας στα ελληνικά γήπεδα, ενώ και το βόλεϊ έχασε δύο «αστέρια» του με πρώτο και καλύτερο τον Ιβάν Μίλκοβιτς, ο οποίος από μόνος του ανέβαζε ένα επίπεδο τον Ολυμπιακό και το ελληνικό πρωτάθλημα. Η φυγή του Γκιγιόμ Σαμικά από τον Παναθηναϊκό πέρασε στα ψιλά παρότι ο Γάλλος ακραίος ήταν και είναι στην ελίτ της Ευρώπης. Παράλληλα και ο Ντέιβιντ Μπλατ έκανε ένα... πέρασμα από τους ελληνικούς πάγκους του μπάσκετ για τον Αρη, αλλά δεν θα μπορούσε παρά να είναι σύντομο. Ενα άθλημα που επλήγη αρκετά, αλλά παραμένει στον αφρό, είναι αυτό του πόλο, όπου ιδιαίτερα στις γυναίκες, οισύλλογοι είχαν κάνει εντυπωσιακές κινήσεις. Οι Ολλανδέζες Ιφκε φαν Μπέλκουμ και Γιαζεμίν Σμιτ, οι Ουγγαρέζες Ιλντικο Τοτ, Αγκνες Βάλκαϊ, Εστερ Τομάσκοβιτς, η Κινέζα Σουν Γιατίνγκ, η Ρωσίδα Σοφία Κονούχ, οι Αμερικανίδες Πέτρι Χίδερ, Λουίζ Κρέιγκ, Λόρεν Γουένγκερ, Βαν Νόρμαν, η Αυστραλέζα, Αλις Κοξ, οι Σέρβοι, Σλάβκο Γκακ και Σλόμπονταν Νίκιτς, ο Αμερικανός, Ράιαν Μπέιλι είναι μερικά από τα ονόματα που ξεχώρισαν.Οικονομικοί και κοινωνικοί λόγοι άρχισαν να αποδυναμώνουν το «σταρ σύστεμ» των γηπέδων, με τις ομάδες να στρέφονται σε φθηνότερες και πιο ουσιαστικές λύσεις.